Lý chua đen là một loại cây bụi, phát triển ở vùng có khí hậu ôn hòa hoặc ôn đới, lá hình tim, mép có xẻ răng cưa và bề mặt lá có lông. Quả của loài cây này giàu dưỡng chất, vitamin cùng các chất oxy hóa. Dưới đây là bài viết giới thiệu về quả lý chua đen cùng những lợi ích tuyệt vời của loại cây này.
Giới thiệu chung về quả lý chua đen
Lý chua đen tên khoa học là Ribes nigrum, tiếng Anh là Blackcurrant. Lý chua đen cao khoảng 1 đến 2m, là một loại cây bụi, lá rộng đến 10 cm, hình trái tim, bề dưới có lông, mép lá có răng cưa. Hoa màu xanh tím nâu, nở vào tháng 4 đến tháng 5 ở Trung Âu. Trái màu đen, mọc thành chùm, cây không có gai, có mùi nặng như nước tiểu. Nhờ vậy mà có thể phân biệt được với cây lý chua đỏ.
Thành phần quả lý chua đen
Quả lý chua đen có chứa nước, cacbohydrat, chất đạm, các chất khoáng, chất dinh dưỡng, chất chống oxy hóa, bên cạnh còn có:
Terpene như ß-Pinen và Caryophyllen
Anthocyane và Flavonoide như (+)-Catechin
Sinh tố C, Axít citric, Pektin
Tác dụng của quả lý chua đen
Một số tác dụng mà loại trái cây này mang đến sức khỏe và sắc đẹp cho bạn có thể tham khảo dưới đây:
Tác dụng kháng khuẩn
Một nghiên cứu về quả lý chua đen cho thấy rằng các galactans có tính axit, phân tử cao chịu trách nhiệm về chất chống dính của chiết xuất quả lý chua đen. Các polyme này có thể ngăn chặn các thủ thể bề mặt H.pylori, do ức chế chúng tương tác với các yếu tố ràng buộc cụ thể nằm biểu mô dạ dày của con người.
Tác dụng chống đông máu
Quả lý chua đen có thể kết hợp với các loại thảo mộc có tác dụng chống đông máu. Quả lý chua đen chứa axit gamma-linolenic (GLA), axit alpha-linolenic (ALA) và axit stearidonic (SDA) có thể chống viêm và chống huyết khối.
Tác dụng hạ huyết áp
Một nghiên cứu về quả lý chua đen cho thấy rằng loại quả này ức chế phản ứng huyết áp (HA) hơn 40% (HA tâm trương, p = 0,026; HA tâm thu, p = 0,021). 10 HA giảm tâm trương trong nhóm quả lý chua đen khác biệt đáng kể so với thay đổi nhỏ quan sát thấy trong nhóm giả dược. Bằng chứng từ nghiên cứu chỉ ra rằng axit gamma-linolenic trong quả lý chua đen có thể ảnh hưởng đến kiểm soát tim mạch.
Tác dụng chống viêm
Tình trạng viêm có thể gây nên các bệnh về tim, gan và thận cũng như góp phần vào sự xuất hiện của những tình trạng như viêm khớp, nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) và rối loạn thoái hóa thần kinh (bệnh Alzheimer, bệnh mất trí nhớ…).
Vì vậy, nhiều chuyên gia đã đưa ra lời khuyên nên thường xuyên bổ sung các thực phẩm giàu hợp chất chống viêm vào trong chế độ ăn uống. Chẳng hạn như quả lý chua đen để ngăn ngừa và giảm mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm.
Chiết xuất anthocyanin, một nhóm polyphenol chủ yếu được tìm thấy trong quả lý chua màu đen, sẽ ngăn chặn sự kích hoạt các thành phần gây viêm trong hệ thống miễn dịch của bạn.
Làm dịu dạ dày và hỗ trợ tiêu hóa
Loại quả mọng này rất giàu hợp chất flavonoid, có thể làm giảm các cơn co thắt trong đường tiêu hóa, giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn khi bị đầy hơi hoặc khó tiêu. Bên cạnh đó, lá của quả lý chua đen còn hỗ trợ giảm chứng tiêu chảy.
Tăng cường sức khỏe của thận
Nước ép hoặc trà của quả lý chua đen có rất nhiều dưỡng chất tốt, mang lại tác dụng chống oxy hóa và chống viêm, từ đó ngăn ngừa rối loạn thận mạn tính. Những loại đồ uống này sẽ bảo vệ hệ thống bài tiết của bạn khỏi viêm và nhiễm trùng.
Nước ép từ quả lý chua đen cũng có khả năng hỗ trợ ức chế sự hình thành sỏi thận bằng cách tăng tính kiềm trong nước tiểu. Đồng thời, thúc đẩy sự bài tiết axit citric và axit oxalic dư thừa ra khỏi cơ thể. Nếu không loại bỏ kịp thời, 2 loại axit này có thể phản ứng với nhau, tạo thành sỏi thận.
100 gram quả lý chua đen có chứa khoảng 4,3mg oxalate. Điều này làm cho quả lý chua đen trở nên an toàn đối với những người bị rối loạn thận và sỏi bàng quang.
Giảm nồng độ cholesterol
Nồng độ LDL cholesterol cao trong cơ thể hay còn gọi là cholesterol xấu sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, gan và các rối loạn chuyển hóa khác. Các nghiên cứu cho thấy chế độ ăn giàu hợp chất hữu cơ anthocyanin (ví dụ như quả lý chua đen), sẽ giúp làm giảm tổng lượng cholesterol xấu và tăng mức cholesterol tốt.
Hơn nữa, nước ép từ quả lý chua đen có nhiều chất chống oxy hóa, ngăn chặn quá trình oxy hóa lipid trong cơ thể bạn. Bằng cách này, bạn có thể ngăn ngừa sự khởi phát của bệnh béo phì và các tình trạng mãn tính như Alzheimer và xơ vữa động mạch.
Hỗ trợ kiểm soát rối loạn mắt
Hợp chất anthocyanin từ loại quả mọng này giúp cải thiện các chức năng thị giác bằng cách tăng lưu lượng máu trong các dây thần kinh và mắt. Việc thường xuyên hấp thụ các loại thực phẩm chứa anthocyanin có thể làm giảm tốc độ suy giảm thị lực hoặc những triệu chứng liên quan ở bệnh nhân mắc bệnh tăng nhãn áp.
Bảo vệ sức khỏe của gan
Tình trạng lạm dụng rượu bia trong thời gian dài sẽ gây nên những tổn thương trong cấu trúc và chức năng của tế bào gan. Từ đó, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hoạt động của bộ phận này. Một vấn đề khác bắt nguồn từ việc lạm dụng đồ uống có cồn là sự hình thành các gốc tự do cũng như các loại oxy phản ứng (ROS), dẫn đến viêm gan.
Việc thêm các thực phẩm giàu polyphenol như quả lý chua đen vào chế độ ăn uống có thể giúp bạn hạn chế được tác động bất lợi như trên.
Cải thiện sức khỏe của da
Một số bệnh về da như viêm, nhiễm trùng thường để lại hậu quả. Ví dụ như da khô, bong tróc, ngứa ngáy khó chịu… Bên cạnh việc dùng các loại thuốc bôi ngoài da hoặc thuốc uống thông thường. Bạn cần tăng cường bổ sung các thực phẩm có lợi, tốt cho quá trình kháng viêm (ví dụ như quả bơ, cam, lý chua đen, chanh…)
Ngoài ra, dầu ép từ hạt quả lý chua đen còn chứa một lượng axit béo tốt, sẽ ức chế các chất trung gian gây viêm trong da. Từ đó, nuôi dưỡng và chăm sóc làn da trở nên khỏe mạnh hơn mà không gặp phải bất kỳ tác dụng phụ nào.
Tác dụng chống virus
Một nghiên cứu về hoạt tính chống vi rút herpes của chiết xuất Kurokarin (quả lý chua đen) cho thấy tác dụng ức chế trong việc gắn herpes-simplex-1 trên màng tế bào và hình thành mảng bám của herpes-simplex-1 và 2 ở độ pha loãng 100 lần.
Tác dụng tuần hoàn
Lưu lượng máu ở cẳng tay trái (FBF) được đo ở 20 tình nguyện viên khỏe mạnh sau khi ăn ăn 17mg viên dầu quả lý chua đen hoặc giả dược. Trước khi dùng thuốc và sau 4 giờ, FBF sau khi tắc tĩnh mạch và sau khi tắc động mạch đã được đo. Hai giờ sau khi uống, nhóm được cho uống dầu quả lý chua đen có sự gia tăng đáng kể nếu FBF (p <0,05) so với giả dược và có xu hướng tăng trong ba giờ sau khi uống.
Hy vọng bài viết trên sẽ giúp ích cho bạn hiểu thêm về lợi ích của quả lý chua đen. Bạn có thể bổ sung loại trái cây này vào thực đơn ăn uống hàng ngày để bảo vệ sức khỏe của cả gia đình nhé!
